Uskoro će se navršiti tri mjeseca otkako je objavljen Nacrt zakona o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika Republike Srpske i od tada su se nanizale desetine negativnih reakcija na ovaj dokument, kojim se pokušavaju kriminalizovati kleveta i uvreda.
Moglo bi se reći da je vlast gotovo potpuno usamljena u nastojanjima da usvoji sporni dokument, a koji je osudila i domaća i strana stručna javnost, kao i borci za ljudska prava, te novinarske slobode.
Reagovale su čak i Ujedinjene nacije (UN), čiji su se specijalni izvjestioci za prava na slobodu mišljenja, izražavanja, mirnog okupljanja i udruživanja obratili pismom vlastima Srpske u kojem zahtijevaju da sporni nacrt zakona bude povučen sa zasjedanja Narodne skupštine RS (NS RS).
“Predloženi amandmani bili bi u suprotnosti sa globalnim trendom dekriminalizacije klevete, što uključuje i evropski region, gdje je nekoliko država članica EU i država sa kandidatskim statusom za EU ukinulo krivičnu klevetu, ili su preduzele korake ka njenom ukidanju”, poručili su iz UN.
Pritom, i Savjet Evrope upozorio je da, ako amandmani budu usvojeni u NS RS, oni će smanjiti prostor za javnu debatu i ugroziti i medije i bilo koga ko se oglasi kritično na društvenim mrežama.
Kancelarija Evropske unije u BiH poručila je da bi kriminalizacija klevete u Srpskoj predstavljala nazadovanje u smislu garancija slobode izražavanja kao temeljnog ljudskog prava, kao i da se kvalifikovanje klevete kao krivičnog djela smatra zastarjelim pristupom, te podsjetila da je njena dekriminalizacija do koje je došlo 2002. godine bila značajno dostignuće za BiH.
Jasna je i poruka iz Ambasade SAD u BiH koja glasi da, “umjesto krivičnih zakona o kleveti, institucije vlasti moraju preduzeti mjere za kreiranje sigurnog i podsticajnog okruženja za slobodne i nezavisne medije”.
Ambasada Njemačke je poručila da ta zemlja s velikom zabrinutošću posmatra napade na slobodu izražavanja i slobodu medija u Republici Srpskoj.
“Kao pristupni kandidat u Evropsku uniju, BiH, a time i Republika Srpska, obavezala se na evropske vrijednosti i zakone. To uključuje slobodu izražavanja i medija”, naveli su iz ambasade.
