KOTOR VAROŠ, GACKO – Nakon što je Centralna izborna komisija (CIK) BiH utvrdila preliminarne rezultate lokalnih izbora u BiH, možemo zaključiti da će, prema dostupnim podacima, u najmanje 15 opština/gradova u Republici Srpskoj biti izuzetno zanimljivo i neizvjesno kada je u pitanju formiranje skupštinske većine.
Banjaluka
Počećemo Banjalukom, gdje je gradonačelnik Draško Stanivuković rekao da želi skupštinsku većinu bez SNSD-a.
To znači da mora imati 16 odbornika, jer banjalučki parlament broji 31. Ipak, s obzirom na to da je PDP osvojio sedam mandata, za većinu mu treba mu još devet, a njih će, ako ne računamo SNSD, koji je osvojio 11 mandata, morati tražiti od Demosa, Socijalističke partije, Ujedinjene Srpske, SPS-a i Narodnog fronta, koji će imati po dva odbornika, te liste Za pravdu i red, Nezavisnog pokreta “Svojim putem” Igora Radojičića i manjina, koji će imati po jednog odbornika.
Međutim, kako su “Nezavisne novine” već pisale, Stanivuković gotovo pa izvjesno ne može računati na dva odbornika SPS, koji su obećali podršku SNSD-u, kao i tri odbornika Narodnog fronta i liste Za pravdu i red, jer su Jelena Trivić i Nebojša Vukanović poručili da ne žele da sarađuju sa gradonačelnikom Banjaluke.
Ako se ovo ispostavi istinitim, Stanivukoviću je preostalo još osam odbornika, što je sa sedam iz PDP-a, ukupno 15, čime je jasno da Stanivuković ne može do većine.
Sa druge strane, SNSD, ukoliko želi, bez ikakvih problema može da obezbijedi većinu, jer sa svojih 11 odbornika i dva obećana iz SPS, ima 13 i, ako ga ispoštuju koalicioni partneri, većina je neminovna. Ovdje ćemo napraviti i treću soluciju, a to je da PDP i SNSD uđu u koaliciju.
Kostajnica
Sljedeća lokalna zajednica je Kostajnica. Sedamnaest odborničkih mandata u ovoj opštini raspoređeno je tako da SNSD ima pet, SDS četiri, PDP tri, a po jednog SP, Nina i Neven – Hrabro za Kostajnicu, SDA, NPS i SDP BiH.
Ako bismo gledali koaliciono, SNSD – SP – NSP imaju sedam mandata, a SDS i PDP takođe sedam. Sve i da jednoj od ove dvije grupe priđu Nina i Neven – Hrabro za Kostajnicu, imaće osam, tako da im je potreban još jedan mandat, a on je u rukama SDA ili SDP BiH, što znači da bi Bošnjaci lako mogli da budu prevaga za većinu.
Kozarska Dubica
Prava drama mogla bi da bude u Kozarskoj Dubici, gdje glavnu riječ za većinu vode SNSD, koji je osvojio 11 mandata, i Narodna partija Srpske – Darko Banjac sa 10.
U skupštini opštine Dubica je 27 odbornika, za većinu treba 14, pa će SNSD i NPS, pod uslovom da ne žele zajedno u koaliciju (iako su na republičkom nivou zajedno), podršku tražiti od po dva odbornika SDS-a i SP-a, te jednog PDP-a i koalicije “Zajedno”.
Ako SNSD podrži SP, kao što se očekuje, imaće 13 odbornika, a isto toliko bi imao NPS ako ga podrže SDS i PDP. Lako bi se moglo desiti da se o većini pita “Zajedno”.
Kupres (Republika Srpska)
U Kupresu (Republika Srpska) je u skupštini 11 odbornika, od kojih je SNSD osvojio četiri, SDS tri, SP dva, Narodni front jedan, a prošao je i Momčilo Ždero kao nezavisni kandidat.
Ako SNSD i SP naprave koaliciju, imaju većinu, ali se ovdje mora uzeti u obzir da je kandidat SP-a za načelnika pobijedio kandidata SNSD-a, pa se ostavlja otvorenim hoće li zajedno. Ipak, teško je očekivati da se neće dogovoriti.
Kotor Varoš
Zanimljivo bi moglo da bude i u Kotor Varošu, u kojem su trenutno u koaliciji Demos – SDS – PDP – SDP – SDA i imaju većinu, a ako ostanu u istom sastavu, imaće je i u naredne četiri godine, jer je SDS osvojio devet mandata, PDP šest, SDA i Demos po dva i SDP jednog. Sa druge strane, SNSD je osvojio pet mandata, US i SP po jedan, tako da bez široke koalicije SNSD nema šansu. Ipak, spekuliše se da postoje određene trzavice na relaciji SDS – PDP, i ako bi to puklo, većina je dovedena u pitanje.
Stanari
I u Stanarima bi moglo biti interesantno. Pošto je za načelnika opštine pobijedio kadar US ispred SP-a i SNSD-a, pitanje je da li je to poremetilo odnose u koaliciji.
Ako nije, ove tri stranke te jedan odbornik DNS-a imaju apsolutnu većinu, 15 od 17 odbornika (preostala dva u rukama SDS-a). Ako jeste, niko od njih ne može sam do većine, jer SP i US imaju po pet odbornika, SNSD četiri, a za većinu treba devet.
Teslić
Teslić je ostao u rukama SDS-a kada je u pitanju načelnička pozicija, ali će borba za većinu biti neizvjesna. Od 29 odbornika, SDS će imati 11, SNSD osam, SPS četiri, SDA dva, Demos/US jednog, Pokret za Teslić jednog, HDZ jednog i BH Zeleni jednog.
SNSD i koalicija imaju 13 odbornika, što znači da im za većinu fale još dva. SDS ima 11 i nedostaju mu četiri, pa će i jedni i drugi morati da traže dodatnu podršku.
Vukosavlje
U Vukosavlju se sve pita SDP, koji i ima načelnika, te SNSD. Od 15 mandata, najviše je pripalo SNSD-u četiri, dok je SDP dobio tri. Ali, ako se tome doda mandat nacionalnih manjina, koji takođe dolazi iz SDP-a, i oni imaju četiri odbornika.
SNSD vrlo vjerovatno može računati na dva odbornika NPS i SP-a. Ako ne budu pravili zajedničku koaliciju, SNSD i SDP BiH će ostatak većine morati da traže od dva odbornika SDS-a, te po jednog iz SDA, HDZ-a i BH Zelenih.
Šamac
Šamac je opština u kojoj je najviše odbornika osvojio SDS, čak 11, i za većinu im trebaju još dva, jer Skupština ove opštine broji 25 odbornika. Ipak, u Šamcu je SDS jedina stranka iz opozicionog bloka, jer su ostale mandate redom dobili: SNSD sedam, Demos tri, SP i DNS po jedan te HDZ koji ima dva.
Ako bi gledali samo SNSD i koaliciju, ni oni nemaju većinu, jer im nedostaje jedan odbornik, tako da će u Šamcu odlučiti glasovi HDZ BiH.
Pale
Vrlo interesantno je i u Palama. U ovoj lokalnoj zajednici kandidat Demosa je pobijedio za načelnika SNSD-ovog kandidata, a i prije izbora nisu vladali dobri odnosi sa SNSD-om. Upravo ova činjenica mogla bi da bude problem prilikom pokušaja da se okupi 13 odbornika, koliko treba za većinu, o kojoj se, realno, najviše pita SNSD, jer sam ima devet mandata. Ako bi bili zajedno sa Demosom, imaju apsolutnu većinu, jer SDS i PDP imaju zajedno svega tri odbornika. Međutim, možda i Demos želi napraviti većinu, ali će sa svojih šest odbornika morati da nađe još sedam i to kod DNS-a, koji je osvojio tri, US dva, SP-a jednog i Republičke stranke Srpske takođe jednog.
Istočna Ilidža
Neizvjesno će biti i u Istočnoj Ilidži, gdje je za većinu treba 12 od 23 odbornika. SDS ima osam odbornika, a PDP dva, tako da njima trebaju još dva za većinu.
SNSD ima šest odbornika, DNS tri, dok po jednog imaju SPS, Demos, US, RSS. Ako svi oni ostanu zajedno, imaju većinu.
Istočni Mostar
Kada je u pitanju Istočni Mostar, tamo je 11 odbornika, za većinu treba šest, a najbliži njoj je SDS, koji ima četiri. Slijedi SDA sa dva, a SNSD, SDP, BH Zeleni, Demos i SP su osvojili po jedan. Ovdje je možda najrealnije očekivati da se napravi zajednička većina, jer se ipak radi o lokalnoj zajednici koja nema ni 200 birača.
Gacko
U Gacku će o većini, kako stoje stvari, odlučivati Socijalistička partija Srpske (SPS). Ovo govorimo na bazi informacija koje imamo iz ove hercegovačke opštine, u kojoj je 19 mandata raspoređeno na sedam stranaka.
SDS i SNSD imaju po šest, SPS tri, a PDP, DNS, Demos i Prva SDS po jednog.
Ako bi koalicioni partneri ispoštovali SNSD, onda bi oni imali komotnu većinu od 12 odbornika. SDS i PDP imaju zajedno sedam, a postoje spekulacije da bi na njihovu stranu mogla da pređu tri odbornika SPS. Ako se to dogodi, ove tri stranke imale bi minimalno neophodnu većinu, a to je 10 odbornika.
Ljubinje
SDS će većinu tražiti i u Ljubinju. Sa osvojenih šest mandata, potrebna su im još minimalno dva, jer Skupština broji 15 odbornika. Problem za SDS je što su preostalih devet mandata dobile stranke koje su sa SNSD-om u koaliciji na republičkom nivou i ukoliko one budu htjele ostati u toj koaliciji, imaće komotnu većinu, jer sa tri odbornika SNSD-a, dolazi po jedan iz Demosa, NDP-a, SPS, NPS, DNS-a i US.
Berkovići
Posljednja opština u kojoj bi moglo biti drame u vezi sa sklapanjem većine su Berkovići.
Od 13 odbornika, za većinu treba sedam. U rukama SDS-a je pet, SNSD-a četiri, a po jedan su iz DNS-a, SDA-a, PDP-a i NPS – Darka Banjca.
Niko nema čistu većinu, a kako stoje stvari, glas SDA bi mogao da odvuče prevagu ukoliko sa jedne strane u koaliciji budu SDS i PDP, a sa druge SNSD, DNS i NPS, jer i jedni i drugi zajedno imaju po šest odbornika.