Nezavisna međunarodna komisija za istraživanje stradanja Srba u Sarajevu u periodu 1991-1995. godine jednoglasno je utvrdila da je srpskom narodu u BiH učinjena velika nepravda, te je sačinila izvještaj kako bi se svijetu pokazala istina o srpskim stradanjima, rekao je predsjednik ove komisije profesor iz Izraela Rafael Izraeli.
Izraeli je rekao da su se u sukob u BiH uplitale velike sile, uglavnom SAD i NATO snage, koje su preuzele na sebe da “sprovode pravdu”, ali su se u stvari svrstale na stranu Muslimana i Hrvata i sasvim jasno pokazale da su pristrasne na uštrb Srba.
On je istakao da su SAD prikazivale Srbe, koji su učestvovali u ovom trojnom sukobu, kao zločince, koji napadaju Muslimane, optuživši ih i za navodni genocid u Srebrenici i za mnoge druge stvari.
“Paralelno sa tim, prikazivali su Muslimane kao `svece`, jer su oni bili ti jadnici koje je progonio zapad i morali su da prikazuju Srbe kao zločince”, rekao je Izraeli za RTRS.
On je ocijenio da su zapadne sile imale pogrešnu računicu, jer su otvorile put islamskim fundamentalistima i time “same sebe ranile u nogu”.
Izraeli je naveo da su Srbi rat u BiH koji je počeo 1992. godine vidjeli kao drugo poglavlje Drugog svjetskog rata, te su odlučili da ne dozvole da im se užasi iz Drugog svjetskog rata ponove.
On je ocijenio da je najtužniji dio izvještaja Komisije zaključak da je srpska hrišćanska zajednica u dijelu Sarajeva pod muslimanskom kontrolom potpuno uništena i da je taj proces praćen sa dehumanizacijom te zajednice i poricanjem pravde za žrtve i njihove porodice.
“Suprotno imidžu u kojem se stalno govorilo o užasima koje su Srbi iz Banjaluke činili nad Sarajevom, a što je djelimično tačno, najtužnije je to što su Muslimani ostali u Sarajevu i nastavili da obnavljaju i grade taj grad, dok je srpsko stanovništvo Sarajeva u potpunosti bilo prisiljeno da napusti grad ili
su ih na hiljade ubili Hrvati i Muslimani”, rekao je Izraeli.
On je napomenuo da se može reći da je Sarajevo, kao najveći grad u kojem su za vrijeme Tita tri najveće zajednice u Jugoslaviji živjele u miru, postalo grad očišćen od Srba.
“Prije nego što su izašli iz grada, pretrpjeli su ogromna stradanja, ubistva, mučenja, silovanja, i te traume koje su i danas prisutne govore da je to saga koja nije dobro završena”, rekao je Izraeli.
Govoreći o radu šestočlane Komisije, Izraeli kaže da su tokom pisanja izvještaja, koji sadrži više od 1.000 stranica, nastojali da budu korektni, odnosno da uzmu u obzir sva razmatranja i da ih objedine u zaključke.
On kaže da je Komisija insistirala na tome da nijedan član ne unosi svoja lična politička uvjerenja, kakva god da su, već da ostanu strogo neutralni, pravični i fer tokom rada i prilikom pisanja izvještaja.
Izraeli je dodao da je kao predsjednik Komisije preuzeo zadatak da objedini na hiljade dokumenata, odnosno građe, koja je uzeta iz arhiva Hrvatske, Srbije, muslimana iz BiH i svih drugih komisija i muzeja, kako bi sastavili maksimalnu količinu građe, tako da niko ne može da prigovori da su nalazi pristrasni.
Govoreći o karakteru rata u BiH, Izraeli je rekao da postoje dvije moguće verzije – jedna je da se radilo o međunarodnom sukobu, a suprotan stav bio je da je rat bio unutrašnji ili građanski zato što su međusobno ratovale jedinice u sastavu jugoslovenske federacije, a naročito tri najveće komponente Jugoslavije – Srbi, Bošnjaci i Hrvati.
On je rekao da je problem bio u tome što su svaka od tri države koje su učestvovale u ratu Srbija, Hrvatska i BiH morale istovremeno da se pobrinu i za svoje manjine koje su živjele u jednoj od ovih država.
“Više od milion i po Srba bilo je u Hrvatskoj, imali ste veliku većinu, nekoliko stotina hiljada u BiH, čak i više od toga i tako dalje… što ne samo da uslovljava način na koji smo opisali rat sa svim pojedinostima u svim našim nalazima, nego je i diktiralo način na koji je sukob na kraju riješen 1995. Dejtonskim sporazumom, koji je donio privremeno rješenje”, rekao je Izraeli.
Kada je riječ o medijskom izvještavanju o događajima koji su se dogodili tokom rata u BiH, Izraeli je ocijenio da je jedna od tužnijih stvari ta što su vodeći mediji u Evropi, koji bi trebalo da budu objektivni i pišu članke na osnovu istraživanja i provjerenih činjenica, često pripisivali Srbima stvari koje su radili Muslimani.
Govoreći o vezi savremene bošnjačko-muslimanske političke elite u Sarajevu sa međunarodnom ekstremističkom mrežom i terorističkom infrastrukturom, Izraeli je naveo da te veze postoje.
“Oni djeluju pod krinkom i maskom pretvarajući se da miroljubivo djeluju, ali u podzemlju sklapaju savezništvo sa Muslimanskom braćom i drugim grupama. Tajno ulaze u Bosnu, ali i u druga mjesta u Evropi, te se infiltriraju u društvo”, rekao je Izraeli.
