Odlazeći predsjednik SAD Džozef Bajden je, prema riječima izvora, dao zeleno svjetlo Ukrajini da koristi američke rakete za udare duboko unutar Rusije. To znači da Kijev sada ima “amin” Vašingtona da koristi ATACMS.
Ukrajina, prema riječima izvora, planira da izvrši te napade već u narednim danima. ATAMCS ima domet do 300 kilometara, a sada se postavlja pitanje šta bi to Ukrajinci mogli da gađaju na teritoriji Rusije.
Naime, na stotine poznatih vojnih i paravnojnih objekata su u dometu ATACMS koje Ukrajina ima.
Institut za proučavanje rata objavio je još ljetos listu poznatih vojnih objekata kako bi ilustrovao u kojoj mjeri američka ograničenja na ukrajinsku upotrebu ATACMS ograničavaju sposobnost Ukrajine da udari na važnu vojnu infrastrukturu u Rusiji.
Međutim, nakon što je Putin rasporedio sjevernokorejske vojnike u Kursku, Bajden je odlučio da Ukrajini “odriješi ruke”, i sada je pitanje da li će Zelenski to iskoristiti i kakav bi odgovor predsjednika Rusije Vladimira Putina mogao da bude.
Anonimni visoki američki zvaničnici su sugerisali da preraspoređivanje ruskih borbenih aviona sa aerodroma u Rusiji u dometu ATACMS i mali broj ATACMS koje su SAD obezbjedile Ukrajini na neki način smanjuju valjanost ili važnost toga što su SAD konačno odobrile zahtjev Ukrajine.
Politico je 23. avgusta izvjestio da je neimenovani visoki zvaničnik za nacionalnu bezbjednost Bajdenove administracije izjavio da su ruske snage pomjerile neke objekte van dometa projektila Storm Shadov i ATACMS koje je obezbijedio Zapad.
Neimenovani zvaničnik administracije je takođe navodno izjavio da su ruske snage pomijerile 90 odsto aviona koji izvode udare kliznim bombama iz ruskog vazdušnog prostora dalje od aerodroma u dometu projektila Storm Shadov i ATACMS.
Ipak, šesnaest ruskih vazdušnih baza nalazi se u dometu ukrajinskog ATACMS u Rusiji.
To što su Rusi navodno pomjerili avione iz thih vazdušnih baza ne umanjuje važnost dozvoljavanja Ukrajini da koristi ATACMS protiv stotina drugih ruskih vojnih objekata.
Nije poznato koliko tačno Ukrajina ima ATACMS, ali je poznato da im je u dometu najmanje 245 ruskih ciljeva.
Institut za proučavanje rata je ranije naveo da maksimalni domet ukrajinskih HIMARS, koji SAD dozvoljavaju Ukrajini da koristi u Rusiji pod ograničenim okolnosti – obuhvata 20 ovih objekata.
Najmanje 225 poznatih objekata je u dometu ATACMS, ali ne i u dometu HIMARS. Najmanje 209 od 245 poznatih ruskih vojnih objekata u dometu ATACMS nisu vazdušne baze.
Male su šanse da je ruska vojska povukla naoružanje iz svih 245 objekata, kao što je to učinila sa avionima.
U vreme kada je Institut proučavao potencijalne ciljeve u Rusiji, nije uočio dokaze o pomjeranju vojnih sredstava iz većine pozadinskih oblasti Rusije.
Masovno preraspoređivanje sredstava dalje od takvih objekata predstavljalo bi značajne izazove za rusku logistiku, a ni otvoreni izvori ni američki zvaničnici nisu ukazivali na to da su ruske snage učestvovale u takvim logističkim preokretima.
Šta je sve na udaru?
AP je svojevremeno citirao jednog ukrajinskog komandanta (jun 2024) koji je izjavio da bi ukrajinske snage mogle da udare na komandne tačke ruske brigade u velikom obimu ako SAD odobre ukrajinsku upotrebu ATACM za napade na rusku teritoriju, ali trenutno ne mogu jer je Rusija rasporedila takve komandne i kontrolne elemente u područje udaljeno 100 do 150 kilometara od linije fronta – teritorija izvan dometa HIMARS, ali još uvijek u dometu ATACMS.
Takođe, treba napomenuti da na listi od 245 objekata nisu pobrojani različiti terenski kampovi i druge baze koje je ruska vojska podigla u blizini Ukrajine da bi podržala rat.
Prema navodima Instituta ova liste identifikuje samo dio svih vojnih objekata u dometu ATACMS.
– Štabovi puka, brigade i divizije navedeni na ovoj listi su uglavnom relevantni za to kako ovi objekti olakšavaju obuku i služe kao skladišta, pošto su borbene jedinice koje su ovdje obično stalno bazirane raspoređene u Ukrajini – naveo je Institut u svojoj analizi.
Osim objekata gde su smještene artiljerijske i pešadijske brigade, na udaru ATACMS su i skladišta vojne opreme i naoružanja, centri GRU, ali i ogranci FSB (Kurska, Rostovska, kao i oblast Voronježa), kao i skladišta goriva, vojne baze i drugo, prenosi Telegraf.
