Korupcija u Republici Srpskoj duboko je ukorijenjena i sistemski problem, što govore i prijave koje su lani upućene na adresu Republičkog tužilaštva.
Tako je ova pravosudna institucija tokom prošle godine primila čak 100 prijava za koruptivna krivična djela. Kako su istakli u Tužilaštvu najveći broj prijava odnosi se na zloupotrebu službenog položaja ili ovlašćenja. Naglasili su da su na osnovu istraga i prijava lani tužioci podigli 17 optužnica protiv 32 osobe zbog koruptivnih krivičnih djela.
– Podignute su tri optužnice za krivično djelo zloupotreba službenog položaja ili ovlašćenja, četiri za primanje mita, a po pet optužnica za krivična djela davanje mita i trgovina uticajem – rekli su nam u Republičkom javnom tužilaštvu.
Pojasnili su da je tokom prošle godine, do 25. decembra, u 58 predmeta donesena naredba o nesprovođenju istrage, dok je u devet slučajeva izdata naredba o obustavi istrage. Tokom prošle godine sprovedeno je nekoliko akcija na suzbijanju koruptivnih krivičnih djela, ali neke od njih još nisu rezultovale optužnicama, dok su u nekima donesene oslobađajuće presude. Jedna od većih akcija je i “Luna” sprovedena s ciljem istrage nabavke respiratora od strane Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske (FZO RS). Akcija je sprovedena zbog sumnje da je pomenuta ustanova u vrijeme pandemije virusa korona mimo pravila i procedura nabavila 165 respiratora, od kojih 85 nije pogodno za upotrebu. Respiratori su isporučeni zdravstvenim ustanovama i nabavkama je budžet Srpske, kako sumnja policija, oštećen za četiri miliona KM. Firma “Medietik” od koje su nabavljeni zaradila je čak 12 miliona. Optužnice u ovom slučaju još nema. Lani su zbog sumnje u razne zloupotrebe između ostalih sprovođene istrage i protiv načelnika opštine Brod Zorana Vidića, bivšeg gradonačelnika Prijedora Milenka Đakovića i još tri osobe. Međutim javnost još nije upoznata kakav je ishod ovih slučajeva.
Tokom prošle godine zbog korupcije i raznih malverzacija podignuta je i potvrđena optužnica protiv načelnika opštine Teslić i predsjednika SDS-a Milana Miličevića i načelnika Odjeljenja za prostorno uređenje u pomenutoj opštini Nikole Stokića. Međutim ovaj slučaj završio je fijaskom po tužioca, odnosno oslobađajućom presudom. Pomenutom dvojcu na teret je stavljeno da su počinili zloupotrebe i onemogućili investitoru Alenu Seferoviću da dobije upotrebnu dozvolu za zgradu. Miličević je optužen da je tražio čak 100.000 KM da posreduje u dobijanju dozvole. Banjalučki Okružni sud smatra da optužbe nisu dokazane.
Slučaj korupcije koji je lani takođe završio fijaskom odnosi se na optužbe upućene bivšem profesoru Univerziteta “Apeiron” Veljku Đukiću da je u zamjenu za novac studentima davao ocjene. Nakon ponovljenog suđenja oslobođen je optužbi za primanje mita jer, kako smatra sud, nema dokaza. Osim fijaska lani je bilo i osuđujućih presuda za korupciju, ali uglavnom su izricane nakon priznanja krivice. Tako su na osnovu priznanja za primanje mita osuđeni derventski policajci Jovan Zorić i Nenad Šainović na po godinu zatvora i po 30.000, odnosno 20.000 KM novčane kazne.
Između ostalih lani su zbog korupcije osuđeni i inspektori Poreske uprave RS Đuro Rakić i njegov kolega Aleksandar Miletić (41) iz Srpca. Oni su priznali da su od privrednika Đorđa. Z. tražili 3.500 KM da bi mu umanjili poreske obaveze. Rakić je dobio godinu zatvora i novčanu kaznu od 20.000 KM, a Miletić je osuđen na osam mjeseci i 10.000 novčane kazne.
KAZNE
Kazne za koruptivna krivična djela predviđena u Krivičnom zakoniku Republike Srpske nisu nimalo blage.
Krivični zakonik RS tako predviđa kaznu od jedne do pet, odnosno od dvije do 12 godina zatvora za zloupotrebu službenog položaja ili ovlašćenja, dok je za primanje mita predviđena kazna od dvije do 10 godina. Za davanje mita predviđena je kazna od šest mjeseci do pet godina, a za trgovinu uticajem od godine do pet zatvora. Međutim sudeći prema presudama, ova krivična djela uglavnom se kažnjavaju blaže.
