Republika Srpska trenutno ne planira da ograniči količinu rakije koju građani mogu da proizvedu bez upisivanja u registar, ali dugoročno je sasvim sigurno da će se to dogoditi.
“Trenutno nije u planu uvođenje takvih vrsta ograničenja, iako smo svjesni da će u nekom narednom periodu biti potrebno izvršiti usklađivanje zakonodavstva u ovoj oblasti sa zakonodavstvom EU i zemalja okruženja”, rečeno je za “Nezavisne novine” iz Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske.
Federacija FBiH je, inače, već napravila korak u tom smjeru, što je naišlo na revolt javnosti, koja se pita da li je, u moru problema, poput korupcije i neimaštine, domaća šljivovica postala najveća prepreka na evropskom putu BiH.
Rakijski kotao, u narodu poznat i kao “veseli stroj”, smatraju građani, ne bi trebalo da predstavlja problem dok se ne riješe oni mnogo veći.
Međutim, baš ovaj problem stiže na dnevni red. Naime, u federalnom Prednacrtu zakona o jakim alkoholnim pićima navodi se da obavezu upisa u registar ima i onaj proizvođač za vlastite potrebe, i to ako proizvedena količina prelazi 20 litara čistog alkohola godišnje po domaćinstvu. I to nije sve, jer put do upisa u registar nije lak.
“Proizvođač se upisuje u registar ukoliko ispunjava uslove u pogledu objekata, prostorija, opreme i uređaja, kao i u pogledu stručnog kadra”, navodi se u Prednacrtu zakona o jakim alkoholnim pićima u FBiH.
Kada je o Srpskoj riječ, prema trenutno važećim propisima, građani koji za vlastite potrebe proizvode jaka alkoholna pića, odnosno destilate poljoprivrednog porijekla, ne smatraju se proizvođačima u smislu Zakona o jakim alkoholnim pićima.
“Svako fizičko lice, tj. lice koje jaka alkoholna pića proizvodi za vlastite potrebe postojećim zakonskim odredbama trenutno nije ograničeno u pogledu proizvedenih količina, uz napomenu da je zakonskim odredbama zabranjeno stavljanje proizvedenih količina u promet”, pojašnjavaju iz resornog ministarstva.
Za Dragoju Dojčinovića, predsjednika Udruženja voćara Srpske, neshvatljivo je da se građanima ograničava količina proizvedene rakije sve dok BiH ne postane članica EU. Ako, dodaje, ikad i budemo dio te evropske porodice zemalja.
“Mislim da nije vrijeme da to usaglašavamo sa EU. Pitanje je hoćemo li mi i ući u EU. Kada uđemo, neka se onda i prilagođavaju naši propisi. Bila bi velika greška da to uradimo sada, pa i u narednih nekoliko godina”, rekao je Dojčinović za “Nezavisne”.
I iz Inspektorata Srpske podsjećaju da je na snazi Zakon o jakim alkoholnim pićima.
“Tim zakonom nije ograničena količina jakih alkoholnih pića koju fizičko lice može proizvoditi za vlastite potrebe, ali u slučaju da se utvrdi da fizičko lice nelegalno prometuje jaka alkoholna pića, propisana je kazna od 500 KM”, kažu u Inspektoratu.
Republička poljoprivredna inspekcija, dodaju, kontroliše sve registrovane proizvođače jakih alkoholnih pića, kao i fizičkih lica za koja postoje saznanja da nelegalno prometuju odnosno prodaju ova pića, i time, kako ističu, u sferi sive ekonomije predstavljaju nelojalnu konkurenciju registrovanim proizvođačima.
“U oblasti proizvodnje i prometa alkoholnih pića, vina i rakije, u ovoj godini izvršeno je 366 inspekcijskih kontrola, od čega je u tridesetak slučajeva utvrđeno da su fizička lica stavljala u promet vina i rakije, a da ne posjeduju rješenje Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske o ispunjenosti uslova za proizvodnju i upis u registar proizvođača. U skladu sa zakonom propisanim kaznama, zbog utvrđenih prekršaja izrečene su novčane kazne u iznosu od 15.000 KM”, kažu u Inspektoratu Srpske za “Nezavisne novine”.